Sosna limba
Pinus cembra
Sosna limba to gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych. Występuje w górach centralnej Europy na obszarze Alp i Karpat. Rośnie w borach z udziałem modrzewia europejskiego, najczęściej na wysokościach w przedziale 1400–2500 m n.p.m. Jest to drzewo wolno rosnące i długowieczne, bardzo odporne na niskie temperatury, wiatry i szkodniki. Limba ma piękny gęsty pokrój i niezwykłej urody zielone bardzo długie igły, co czyni ją gatunkiem wyjątkowo dekoracyjnym. Nadaje się do uprawy w dużym ogrodzie w stylu leśnym, ale będzie, ładnie rosnąc i doskonale się prezentować także w niedużych ogrodach przydomowych w towarzystwie innych gatunków iglaków, a także w zestawieniu z wyraziście kwitnącymi gatunkami jak na przykład różaneczniki. Poznaj tajniki uprawy sosny limby w przydomowym ogrodzie. Sosna limba rośnie bardzo powoli. Roczne przyrosty wynoszą w granicach 20 cm. Drzewa osiągają maksymalnie 25 metrów wysokości. Korona tego gatunku może być wąska i stożkowa lub lekko jajowata i często sięga do samej ziemi. Gałęzie są krótkie i łukowato wygięte. Z upływem lat w wyniku opierania się silnym wiatrom sosna ta często tworzy bardzo osobliwe formy.
Kora limby ma kolor szarobrązowy i z czasem staje się wyraźnie spękana. Choć drzewo z reguły ma jeden silny korzeń palowy, to bardzo często wytwarza też wiele mniejszych korzeni bocznych, które wnikają pomiędzy skały i utrzymują roślinę na wymagających stanowiskach. Przyjemne w dotyku igły limby są bardzo charakterystyczne. Wyrastają zebrane po 5 na krótkopędach, mają trójkątny przekrój i do 9 cm długości. Ich krawędzie są drobno ząbkowane, a barwa ciemnozielona z wyraźnie widocznymi niebieskobiałymi liniami. Powierzchnia igieł jest pokryta woskiem, który chroni je przed wyschnięciem i promieniowaniem UV. Limby są jednopienne, ale rozdzielnopłciowe, co w oznacza, że na jednym drzewie występują osobne kwiaty żeńskie oraz męskie. Urokliwe liliowe kwiaty żeńskie pojawiają się na końcach pędów w górnej części korony w maju i czerwcu i są bardzo aromatyczne. Natomiast kwiaty męskie są niepozorne czerwonobrązowe i znajdują się w dolnej części korony u podstawy długopędów.
Limby lubią stanowiska słoneczne. Nie czują się dobrze w cieniu, tolerują go w pewnym zakresie jedynie młode drzewa. Sosna ta dobrze rośnie w klimacie suchym, kontynentalnym i chłodnym, a więc również na terenie naszego kraju. W naturze sosna limba rośnie na kamienistej i gliniastej glebie z warstwą surowej próchnicy. W uprawie ogrodowej doskonale więc poradzi sobie w glebie ubogiej. Gatunek ten nie ma dużych wymagań w stosunku do podłoża. Można go posadzić zarówno w ziemi kwaśnej, jak i zasadowej. Najważniejsze, aby gleba była przepuszczalna, a jej wilgotność mieściła się w granicach od suchej do świeżej. Limba nie lubi bardzo ciężkich i podmokłych ziem.
Opakowanie zawiera 5 szt. nasion
DODATKOWE WIADOMOŚCI
- Drewno limby było dawniej wszechstronnie użytkowane, nasiona zaś, zwane orzeszkami, były wykorzystywane jako jadalne i lecznicze. Z pędów i żywicy destylowano olej limbowy.
- Ze względu na intensywną wycinkę drzew, zasięg gatunku uległ w przeszłości znacznemu zmniejszeniu. W niektórych krajach limba podlega prawnej ochronie gatunkowej (m.in. w Polsce), a jej siedliska chronione są w parkach narodowych i obszarach Natura 2000. Limba należy do gatunków raczej rzadko uprawianych poza naturalnym zasięgiem, głównie z powodu trudności ze zdobyciem nasion oraz wolnego wzrostu.
- Sosna limba już w 1652 roku posadzona została w Królewskich Ogrodach Botanicznych Jana II Kazimierza w Warszawie.
- Limba wykorzystywana była dawniej jako roślina lecznicza ze względu na swą zdolność do zabliźniania ran i żywotność. W praktykach znachorskich stosowano korę, popiół i nasiona tego gatunku. W Tatrach limbowe orzeszki uważane były za skuteczne lekarstwo przeciw gruźlicy.
- Późniejsze badania zawartości związków fenolowych oraz działania przeciwutleniającego i przeciwbakteryjnego wyciągów z kory i igieł sosny limby wykazały, że wyciąg z kory ma wyższą zawartość fenoli i flawonoidów niż ekstrakt z igieł. Oba wyciągi, przy czym wyciąg z kory silniej, działają hamująco na rozwój bakterii i grzybów.
- Sosna limba jest głównym gatunkiem drzewa, obok modrzewia europejskiego i świerka pospolitego, wykorzystanym do ustalenia najdłuższej na świecie ciągłej skali dendrochronologicznej obszarów wysokogórskich.
|
|
